Akt poświadczenia dziedziczenia

Niezależnie od tego, czy dziedziczenie spadku następuje na podstawie ustawy czy testamentu, każdorazowo niezbędne jest uzyskanie poświadczenia prawa do spadku. Od marca 2009 roku istnieją już dwie możliwości uzyskania poświadczenia prawa do spadku. Można przeprowadzić sprawę spadkową w Sądzie lub sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia u notariusza. Akt poświadczenia dziedziczenia może sporządzić każdy notariusz, bez względu na miejsce zamieszkania spadkodawcy. Formalności ograniczone są do minimum, nie ma konieczności składania wniosku ani pism procesowych. Postępowanie u notariusza jest szybsze, łatwiejsze i mniej sformalizowane.

Aby można było sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia u notariusza muszą być spełnione pewne warunki, bez których konieczne będzie skierowanie sprawy na drogę sądową:

• pomiędzy spadkobiercami nie może istnieć spór, wszyscy spadkobiercy muszą być zgodni co do tego kto dziedziczy spadek,
• do kancelarii notarialnej muszą przyjść wszystkie osoby zainteresowane tzn takie które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi a także osoby na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne, chyba że został uprzednio sporządzony projekt protokołu dziedziczenia przez jednego lub kilku spadkobierców wówczas niezbędna jest już tylko obecności pozostałych osób,
• spadek został otwarty po dniu 1 lipca 1984 r. (tzn. zgon spadkodawcy nastąpił po tej dacie.)

Dokumenty niezbędne do uzyskania aktu poświadczenia dziedziczenia

W celu uzyskania aktu poświadczenia dziedziczenia należy skontaktować się z Kancelarią osobiście, telefonicznie lub mailowo, gdzie udzielone zostaną wszystkie informacje tj. jakie dokumenty trzeba zgromadzić, jaki jest koszt czynności i jak szybko można się umówić na dokonanie czynności. Podstawowymi dokumentami przy tego rodzaju czynności są:

• odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy,
• odpis skrócony aktu małżeństwa spadkodawcy, jeśli pozostawał w związku małżeńskim,
• odpisy skrócone aktów urodzenia lub małżeństwa potencjalnych spadkobierców,
• testament lub testamenty – o ile były sporządzane przez spadkodawcę,
• zaświadczenie o numerze PESEL zmarłego, które można uzyskać w urzędzie gminy/miasta ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy,
• wymienienie numerów ksiąg wieczystych w których zmarły ujawniony jest jako właściciel, użytkownik wieczysty lub osoba której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
• inne dokumenty potrzebne do dokonania czynności ustalane indywidualnie w każdej sprawie.

Sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia

W ustalonym terminie wszyscy spadkobiercy ustawowi i testamentowi stawiają się w kancelarii notarialnej gdzie w ich obecności w formie aktu notarialnego sporządzony zostanie protokół dziedziczenia. Jeżeli sporządzany był uprzednio projekt protokołu dziedziczenia wówczas stawiają się w kancelarii tylko osoby nie biorące udziału w tym projekcie protokołu, które potwierdzają dane zamieszczone w projekcie protokołu dziedziczenia i wyrażają zgodę na spisanie protokołu dziedziczenia zgodnie z projektem. Jeżeli od śmierci spadkodawcy nie upłynęło 6 miesięcy protokół dziedziczenia poprzedza protokół z przyjęcia oświadczeń o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. W przypadku, gdy spadkodawca sporządził testament, następuje jego otwarcie i ogłoszenie zawarte również w protokole notarialnym. Jeżeli spadkodawcy nie mają pewności czy spadkodawca pozostawił testament możliwe jest jego poszukiwanie w Notarialnym Rejestrze Testamentów, objęte również protokołem notarialnym.

Notariusz sporządza akt poświadczenie dziedziczenia na podstawie ww. protokołu dziedziczenia. W akcie określa się krąg spadkobierców oraz ich udziały w spadku. Akt poświadczenia dziedziczenia po jego sporządzeniu jest rejestrowany przez notariusza w Rejestrze Spadkowych i ma wówczas moc prawomocnego postanowienia Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.

Po uzyskaniu wypisu aktu poświadczenia dziedziczenia spadkobiercy mają obowiązek zgłosić nabycie spadku we właściwym urzędzie skarbowym na odpowiednim formularzu a nadto ujawnić swoje prawa do nieruchomości oraz spółdzielczych praw do lokali w księgach wieczystych również na odpowiednich formularzach. Wypisu aktu poświadczenia dziedziczenia stanowi podstawę do rozporządzania przedmiotami nabytymi w drodze spadku.